
Ρώσοι και Ουκρανοί διαπραγματευτές συναντήθηκαν στη Λευκορωσία στις 28 Φεβρουαρίου 2022, τέσσερις ημέρες μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας
Η Ρωσία και η Ουκρανία ενδέχεται να πραγματοποιήσουν νέες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις την Πέμπτη με πιθανή παρουσία των προέδρων Ουκρανίας (Βολοντίμιρ Ζελένσκι), Ρωσίας (Βλαντίμιρ Πούτιν) και ΗΠΑ (Ντόναλντ Τραμπ) στην Τουρκία.
Ακολουθεί ένας σύντομος οδηγός για το τι ήταν στο τραπέζι το 2022, την τελευταία φορά που οι δύο χώρες διεξήγαγαν ειρηνευτικές συνομιλίες, και γιατί αυτές οι συνομιλίες κατέρρευσαν.
Πού και πότε πραγματοποιήθηκαν οι διαπραγματεύσεις;
Ρώσοι και Ουκρανοί διαπραγματευτές συναντήθηκαν στη Λευκορωσία στις 28 Φεβρουαρίου 2022, τέσσερις ημέρες μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας. Αργότερα, πραγματοποίησαν συναντήσεις μέσω βιντεοκλήσης, προτού συναντηθούν ξανά αυτοπροσώπως στην Κωνσταντινούπολη στις 29 Μαρτίου. Στη συνέχεια, αντάλλαξαν πολλά προσχέδια μέχρι τα μέσα Απριλίου, προτού οι συνομιλίες διακοπούν.
Το προσχέδιο πρότεινε τη διεξαγωγή συνομιλιών για μια περίοδο 10-15 ετών σχετικά με το καθεστώς της Κριμαίας, την οποία η Ρωσία προσάρτησε από την Ουκρανία το 2014.
Τα βασικά σημεία διαφωνίας
- Σε περίπτωση επίθεσης στην Ουκρανία, η Ρωσία ήθελε οι εγγυήτριες χώρες να παράσχουν βοήθεια, η οποία θα μπορούσε να περιλαμβάνει «κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από την Ουκρανία, παροχή των απαραίτητων όπλων, χρήση ένοπλης βίας με σκοπό την αποκατάσταση και στη συνέχεια τη διατήρηση της ασφάλειας της Ουκρανίας ως μόνιμα ουδέτερου κράτους». Αλλά η Ρωσία επέμεινε ότι οποιαδήποτε απόφαση πρέπει να συμφωνηθεί από όλα τα κράτη εγγυήτριες χώρες – πράγμα που σημαίνει ότι η Μόσχα θα είχε δικαίωμα βέτο.
- Οι δύο πλευρές διαφώνησαν έντονα σχετικά με το μελλοντικό μέγεθος των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας και του στρατιωτικού της οπλοστασίου. Για παράδειγμα, το Κίεβο ήταν έτοιμο να συμφωνήσει να περιορίσει το μέγεθος των δυνάμεών του στις 250.000, με 800 άρματα μάχης και μέγιστο βεληνεκές βολής πυραύλων 280 χλμ. Η Ρωσία απαιτούσε να τεθεί όριο στην Ουκρανία τα 85.000 άτομα, 342 άρματα μάχης και βεληνεκές πυραύλων 40 χλμ.
- Η Μόσχα απαίτησε από την Ουκρανία να αναγνωρίσει τα ρωσικά ως επίσημη κρατική γλώσσα και να τερματίσει αυτό που θεωρεί διακρίσεις εις βάρος των ρωσόφωνων, κάτι που η Ουκρανία αρνείται.
- Η Ρωσία απαίτησε την κατάργηση αυτού που αποκάλεσε «νόμους της Ουκρανίας για τον ναζισμό και την εξύμνηση του ναζισμού». Η Ουκρανία απορρίπτει την κατηγορία περί ναζισμού ως παράλογη.
Γιατί διεκόπησαν οι συζητήσεις;
Μέχρι τον Απρίλιο του 2022, η κατάσταση στο πεδίο της μάχης φαινόταν να αλλάζει προς όφελος της Ουκρανίας. Είχε απωθήσει τις ρωσικές δυνάμεις από τα περίχωρα του Κιέβου και είχε δείξει στον κόσμο στοιχεία για φερόμενα ρωσικά εγκλήματα πολέμου που προκάλεσαν διεθνή καταδίκη, αν και η Μόσχα τα αρνήθηκε.
Οι δυτικές χώρες αύξαναν τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο και κλιμάκωναν τις κυρώσεις κατά της Μόσχας – όλοι αυτοί οι παράγοντες έκαναν την Ουκρανία λιγότερο πρόθυμη να συμμορφωθεί με τις ρωσικές απαιτήσεις.
Είναι ακόμα σχετικά τα ντραφτ του 2022;
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ δήλωσε τον Φεβρουάριο ότι τα λεγόμενα πρωτόκολλα της Κωνσταντινούπολης προσέφεραν «οδηγούς» για διαπραγματεύσεις μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών.
Ένας βοηθός του Κρεμλίνου δήλωσε την Κυριακή ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες που προτείνονται τώρα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις διαπραγματεύσεις του 2022 και το γεγονός ότι η Ρωσία ελέγχει πλέον σχεδόν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2024 ότι δεν υπήρχαν «συμφωνίες της Κωνσταντινούπολης», μόνο συνομιλίες στις οποίες η Ουκρανία είχε απαντήσει σε ένα «τελεσίγραφο» της Ρωσίας, αλλά δεν είχε υπογράψει τίποτα.
Τι έχει αλλάξει από τις τότε αποτυχημένες συνομιλίες
Οι αρχικές διαπραγματεύσεις επικεντρώθηκαν κυρίως σε ζητήματα κυριαρχίας, αλλά η στάση της Ρωσίας έχει σκληρύνει έκτοτε και περιλαμβάνει συγκεκριμένες εδαφικές απαιτήσεις, καθώς η Μόσχα θέλει να προσαρτήσει τις 4 ουκρανικές περιοχές που ελέγχει εν μέρει.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε τον Ιούνιο του 2024 ότι η Ουκρανία πρέπει να αποσυρθεί πλήρως από τέσσερις περιοχές της χώρας – Ντόνετσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα – τις οποίες η Ρωσία διεκδικεί ως δικές της, αλλά ελέγχει μόνο εν μέρει.
Η Ουκρανία λέει ότι δεν θα αναγνωρίσει ποτέ νομικά τη ρωσική κατοχή ουκρανικών εδαφών. Ταυτόχρονα, ο Ζελένσκι έχει παραδεχτεί ότι οι δυνάμεις του δεν είναι σε θέση σε αυτό το σημείο να ανακτήσουν όλα τα χαμένα εδάφη και ότι αυτά μπορούν να ανακτηθούν με την πάροδο του χρόνου με διπλωματικά μέσα.
Πηγή: skai.gr