Η απόφαση για το κλείσιμο του δικτύου Al Jazeera Balkans (AJB) αποτελεί σημαντικό πλήγμα για την ενημέρωση και τη δημοκρατία στη νοτιοανατολική Ευρώπη, προκαλώντας πλήθος ερωτημάτων και έντονες αντιδράσεις. Το τελευταίο δελτίο ειδήσεων του καναλιού μεταδόθηκε το Σάββατο 12 Ιουλίου 2025, ενώ το προηχογραφημένο υλικό αναμένεται να συνεχίσει μέχρι τα τέλη Ιουλίου, οπότε και το AJB θα αναστείλει οριστικά τη λειτουργία του, σύμφωνα με ανακοινώσεις από τη βάση της εταιρείας στο Σαράγεβο.
Εσωτερικές παρατυπίες και οικονομικά προβλήματα
Επισήμως, το κλείσιμο αποδίδεται σε οικονομικούς λόγους. Ωστόσο, βαλκανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν «σοβαρές εσωτερικές παρατυπίες». Όπως παρουσιάζουν πηγές της βοσνιακής πύλης istraga.ba, “αν ο Διευθύνων Σύμβουλος Εντέμ Φόκο και ο Γενικός Διευθυντής Ταρίκ Τζότζιτς είχαν συμφωνήσει να παραιτηθούν, η εταιρεία δεν θα έκλεινε”. Η υπόθεση ενισχύεται από πληροφορίες περί «ύποπτων συναλλαγών» που εντόπισαν ελεγκτές από την Ντόχα και την άρνηση της διοίκησης να αποδεχθεί την προτεινόμενη αντικατάσταση. Παρά τις επενδύσεις που άγγιζαν τα 20 εκατομμύρια δολάρια ετησίως από το Κατάρ, το AJB ποτέ δεν πέτυχε θετικά οικονομικά αποτελέσματα, καταγράφοντας αδιαφανή διαχείριση και πιθανή κατάχρηση, όπως αναφέρει η εφημερίδα Dnevni Avaz.
Θεσμικές και κοινωνικές επιπτώσεις
Το ακανθώδες οικονομικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με ελέγχους για εσωτερικά σκάνδαλα, οδηγεί τη βιομηχανία των ΜΜΕ σε νέα αβεβαιότητα. Η απώλεια περίπου 200 θέσεων εργασίας στο AJB προκαλεί έντονη ανησυχία για το μέλλον των δημοσιογράφων και των οικογενειών τους στη Βαλκανική αγορά.
Η Μάγια Σέβερ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων, υπενθυμίζει ότι το κλείσιμο του AJB συνιστά «μεγάλη απώλεια για το κοινό και τη δημοκρατία στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων», θέτοντας επί τάπητος και το πρόσφατο κύμα απολύσεων στον τηλεοπτικό σταθμό N1, θυγατρική του CNN International. Η καθηγήτρια Λέιλα Τουρτσίλο από το Πανεπιστήμιο του Σαράγεβο υπογραμμίζει πως αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν απειλή για τον πλουραλισμό των πηγών και τον κοινωνικό έλεγχο των πολιτικών θεσμών.
Διεθνές πλαίσιο και αποσταθεροποίηση
Το λουκέτο στο Al Jazeera Balkans έρχεται ως συνέχεια παγκόσμιων πιέσεων στα διεθνή μέσα, ενώ, πρόσφατα στις ΗΠΑ, τα Voice of America και Radio Free Europe/Radio Liberty βρέθηκαν επίσης στο στόχαστρο με διακοπή λειτουργίας — με το RFE/RL τελικά να κατορθώνει να συνεχίσει μέσω προσωρινής δικαστικής εντολής. Τη φάση αυτή χαρακτηρίζει ως «εξαιρετικά δύσκολη» για το δημοσιογραφικό τοπίο η Τουρτσίλο, ενώ ο Μπόρο Κόντιτς, διευθυντής του Κέντρου Μέσων Ενημέρωσης Σαράγεβο, κάνει λόγο για απειλητική αποσταθεροποίηση του τοπίου των ΜΜΕ στα Δυτικά Βαλκάνια, αναγνωρίζοντας το AJB και το Voice of America ως «ραχοκοκαλιές του επαγγελματισμού και της συντακτικής ανεξαρτησίας».
Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός
Πηγή: Deutsche Welle