Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα ορίσουν την επιτυχία της συνόδου κορυφής τους στην Αλάσκα με εντελώς διαφορετικά κριτήρια, παρότι και οι δύο έχουν ήδη το βλέμμα στραμμένο σε μια δεύτερη συνάντηση.
Για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, οποιασδήποτε μορφής κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία αποτελεί βασικό στόχο των συνομιλιών. Για τον Ρώσο ηγέτη, το να βρεθεί πρόσωπο με πρόσωπο με τον Τραμπ σε αμερικανικό έδαφος, χωρίς να έχει κάνει καμία παραχώρηση στον πόλεμο, συνιστά ήδη νίκη, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg.
Αυτά είναι τα αντιτιθέμενα διακυβεύματα καθώς οι δύο ηγέτες κατευθύνονται στο Άνκορατζ για την πρώτη τους σύνοδο από το 2018, όταν είχαν συναντηθεί στο Ελσίνκι. Η ανισορροπία αυτή αναδεικνύει τόσο τους κινδύνους όσο και τις ευκαιρίες για τον Τραμπ, ο οποίος εδώ και καιρό προβάλλει τον εαυτό του ως τον μοναδικό που μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο. Ο Πούτιν έχει μικρό κίνητρο να σταματήσει τις εχθροπραξίες, καθώς ο ρωσικός στρατός συνεχίζει αργά αλλά σταθερά να κερδίζει έδαφος στην Ουκρανία, αλλά δεν μπορεί να διακινδυνεύσει να αποξενώσει έναν πρόεδρο με τον οποίο έχει καλλιεργήσει μακροχρόνια σχέση.
Καθ’ οδόν προς το Άνκορατζ το πρωί της Παρασκευής, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Ουκρανία να λάβει κάποια μορφή εγγυήσεων ασφαλείας από δυτικές χώρες ή να χρειαστεί να συμφωνήσει σε ανταλλαγή εδαφών με τη Ρωσία. Ωστόσο, σημείωσε ότι δεν είναι δική του αρμοδιότητα να το αποφασίσει.
«Πρέπει να αφήσω την Ουκρανία να πάρει αυτή την απόφαση», είπε ο Τραμπ για την ιδέα ανταλλαγής εδαφών μεταξύ των δύο χωρών. «Και πιστεύω ότι θα πάρουν τη σωστή απόφαση. Αλλά δεν βρίσκομαι εδώ για να διαπραγματευτώ εκ μέρους της Ουκρανίας. Είμαι εδώ για να τους φέρω στο τραπέζι».
Με την εισβολή στην Ουκρανία το 2022, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ξεκίνησε τον μεγαλύτερο πόλεμο στην Ευρώπη τα τελευταία 80 χρόνια και απομονώθηκε διεθνώς. Η σύνοδος με τον Τραμπ τον βοηθά να μετριάσει αυτή την απομόνωση που οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στην G-7 έχουν επιβάλλει.
Ακόμη πιο συμβολικά φορτισμένη είναι η απόφαση να φιλοξενηθεί η συνάντηση σε στρατιωτική βάση των ΗΠΑ, την Joint Base Elmendorf–Richardson. Με αυτό το κριτήριο, ο Πούτιν έχει κερδίσει μια νίκη απλώς και μόνο με την παρουσία του.
Η συνάντηση σηματοδοτεί επίσης απόρριψη της προσέγγισης του πρώην προέδρου Τζο Μπάιντεν, «τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», μιας αρχής που διασφάλιζε ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είχε πάντα θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Η Ρωσία θέλει να συνεχίσει στην επίτευξη των στόχων της, που είναι να αποδυναμώσει δραστικά την Ουκρανία και ουσιαστικά να υπονομεύσει την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της», δήλωσε σε συνέντευξη ο Ρίτσαρντ Χάας, πρώην υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. «Έτσι, η Ρωσία βλέπει τις διαπραγματεύσεις όχι ως εναλλακτική σε αυτό, αλλά ως μέσο για την επίτευξή του».
Οι πιθανοί κίνδυνοι για τον Ντόναλντ Τραμπ εξηγούν γιατί ο Λευκός Οίκος επέλεξε να χαμηλώσει τον πήχη των προσδοκιών για τη συνάντηση. Ο ίδιος τη χαρακτήρισε «διερευνητική», χαρακτηρισμό που ενίσχυσε και η εκπρόσωπος Τύπου, Καρολάιν Λέβιτ.
Ο Τραμπ ήδη κοιτά προς μια πιθανή δεύτερη σύνοδο που θα περιλαμβάνει και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ίσως Ευρωπαίους ηγέτες, που αναμένει ότι θα είναι «πιο παραγωγική από την πρώτη». Το Κρεμλίνο, προβλέποντας αυτή την κίνηση, έχει ήδη καλέσει τον Τραμπ να επισκεφθεί τη Ρωσία.
Η στάση αυτή απέχει πολύ από τις προεκλογικές του δηλώσεις ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο μέσα σε μία μέρα από την ανάληψη των καθηκόντων του. Τον Μάιο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, είχε δηλώσει ότι είναι «απολύτως σαφές» πως πρόοδος μπορεί να υπάρξει μόνο με την εμπλοκή του Τραμπ και του Πούτιν.
Η νέα προσέγγιση δίνει στον Τραμπ περιθώρια ελιγμών κατά τη διάρκεια της συνάντησης, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα και ζήτησαν να μην κατονομαστούν. Έτσι θα μπορεί να παίρνει αποφάσεις επιτόπου, βασιζόμενος στη διαίσθησή του, κάτι που ταιριάζει με την προτίμησή του για την προσωπική διπλωματία έναντι των παραδοσιακών διαδικασιών.
Σε ένα αισιόδοξο σενάριο, οι δύο ηγέτες θα μπορούσαν να φύγουν από την Αλάσκα με μια συμφωνία για παύση των εχθροπραξιών έστω προσωρινή ή μερική, για παράδειγμα με αναστολή των ρωσικών αεροπορικών επιθέσεων.
Ο Τραμπ θα μπορούσε επίσης να ενισχύσει την πρόταση του Πούτιν για παραχώρηση στη Ρωσία των ουκρανικών εδαφών που έχει καταλάβει. Ή, αντίθετα, η συνάντηση να μην καταλήξει σε κανένα αποτέλεσμα, κάτι που είχε γίνει και στο παρελθόν, όπως όταν ο Τραμπ αποχώρησε από τις συνομιλίες με τον Κιμ Γιονγκ Ουν το 2019.
Από την πλευρά του, ο Πούτιν θέλει να βαθύνει τις ρωγμές στις σχέσεις ΗΠΑ-Ευρώπης και να επιδιώξει χαλάρωση των κυρώσεων που έχουν πλήξει σοβαρά την ανάπτυξη της ρωσικής οικονομίας.
Η λίστα των συμμετεχόντων καταδεικνύει τη σημασία που αποδίδουν και οι δύο πλευρές στη συνάντηση. Ο Τραμπ θα συνοδεύεται από τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς, τον Ρούμπιο και τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ. Ο Βανς έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στις συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας και στη διαμόρφωση της στάσης της κυβέρνησης. Ο Υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ συμμετέχει επίσης.
Στην Ευρώπη επικρατεί ανησυχία ότι η συνάντηση μπορεί να μην επικεντρωθεί στα συμφέροντα της Ουκρανίας, αλλά να στραφεί στη βελτίωση των οικονομικών σχέσεων ΗΠΑ–Ρωσίας — εξέλιξη που, σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη που μίλησε ανώνυμα, θα μπορούσε να δώσει στον Πούτιν σανίδα σωτηρίας για να συνεχίσει τον πόλεμο.
«Μόλις βρεθεί στο ίδιο δωμάτιο με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Πούτιν μπορέσει να παρουσιάσει τη θέση του, εκτιμώ ότι θα δείξει ευελιξία και η φυσική τάση θα είναι να τα πάει καλά μαζί του», δήλωσε την Πέμπτη η Αντρέα Κένταλ–Τέιλορ, ανώτερη συνεργάτιδα στο Center for a New American Security. «Φοβάμαι ότι μεγάλο μέρος της καλής θέλησης και της συνεννόησης με τους Ευρωπαίους μπορεί πολύ εύκολα να χαθεί».
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους, εν πτήσει με το Air Force One, ότι πιστεύει πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα συμπεριλάβει και οικονομικούς αξιωματούχους στην αποστολή του.
«Παρατήρησα ότι φέρνει μαζί του πολλούς επιχειρηματίες από τη Ρωσία, και αυτό είναι καλό — μου αρέσει, γιατί θέλουν να κάνουν δουλειές», είπε ο Τραμπ. «Αλλά δεν πρόκειται να κάνουν δουλειές μέχρι να λυθεί ο πόλεμος».
Ο Πούτιν συνοδεύεται, μεταξύ άλλων, από τον επί χρόνια υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς και τους υπουργούς Άμυνας και Οικονομικών, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Ρωσία θέλει να συζητήσει την προοπτική ενίσχυσης της οικονομικής συνεργασίας — μια ιδέα που βρίσκει θετικό τον Τραμπ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντίμιρ Πούτιν αναμένεται να συνομιλήσουν κατ’ ιδίαν πριν από το γεύμα με τις αντιπροσωπείες τους, ενώ στη συνέχεια έχει προγραμματιστεί κοινή συνέντευξη Τύπου.
Πηγή: skai.gr
