Βραζιλία: Σε 40 χρόνια, το δάσος του Αμαζονίου έχει χάσει έκταση σχεδόν ίση με αυτήν της Ισπανίας

Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου στη Βραζιλία έχει υποστεί δραματική απώλεια τα τελευταία σαράντα χρόνια, με την αποψίλωσή του να αγγίζει επίπεδα επιφάνειας συγκρίσιμα με εκείνα σχεδόν ολόκληρης της Ισπανίας. Πρόσφατα στοιχεία που παρουσίασε το δίκτυο επιτήρησης MapBiomas αναδεικνύουν την κρισιμότητα της κατάστασης, καθώς το δάσος τείνει να φτάσει σε ένα «σημείο χωρίς επιστροφή».

Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα που συνέλεξε το MapBiomas – ένα δίκτυο που περιλαμβάνει ΜΚΟ, πανεπιστήμια και τεχνολογικές εταιρείες – το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη έχει χάσει 49,1 εκατομμύρια εκτάρια (ή 491.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) από το 1985 μέχρι και το 2024.

Ο ερευνητής του MapBiomas, Μπρούνου Φεχέιρα, επισημαίνει πως το δάσος πλησιάζει στο «σημείο από το οποίο δεν υπάρχει επιστροφή, μετά το οποίο δεν μπορεί πλέον να αυτοσυντηρηθεί», δεδομένου πως οι απώλειες ίσως αγγίξουν το όριο του 20 – 25% της βλάστησης του Αμαζονίου.

Όπως εξηγεί ο ίδιος στο Γαλλικό Πρακτορείο, «όταν χάνονται τόσο μεγάλες εκτάσεις βλάστησης, ο κύκλος των βροχών διαταράσσεται κι εκτενείς περιοχές τείνουν να μεταμορφώνονται σε σαβάνες».

Κρίσιμος ρόλος για το κλίμα και την παγκόσμια βιοποικιλότητα

Η Βραζιλία, χώρα που φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος του Αμαζονίου (περίπου 60% της συνολικής του έκτασης ή 421 εκατομμύρια εκτάρια), ετοιμάζεται το Νοέμβριο να υποδεχτεί την σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα COP30 στην καρδιά του Αμαζονίου, στην πόλη Μπελέμ.

Σύμφωνα με το MapBiomas, το 2024 η επιφάνεια του δάσους που έχει επηρεαστεί από ανθρώπινες δραστηριότητες, κυρίως αγροτικές, ανέρχεται στο 15,3%. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η αύξηση της γης που χρησιμοποιείται για κτηνοτροφία, η οποία πενταπλασιάστηκε από το 1985 και αναμένεται να φτάσει στα 56,1 εκατομμύρια εκτάρια το 2025.

Ο Αμαζόνιος λειτουργεί ως βασικό όπλο ενάντια στην κλιματική αλλαγή, απορροφώντας τεράστιες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου.

Πρόοδος και προκλήσεις στην καταπολέμηση της αποψίλωσης

Η αποψίλωση στη Βραζιλία αυξήθηκε κατά 4% από τον Αύγουστο του 2024 έως τον Ιούλιο του 2025, κυρίως λόγω των εκτεταμένων πυρκαγιών που προκάλεσε η καταστροφική ξηρασία στη χώρα. Ωστόσο, η τάση αυτή φαίνεται να έχει μεταβληθεί έπειτα από την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον πρόεδρο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα τον Ιανουάριο του 2023, με σαφώς μειωμένα ποσοστά συγκριτικά με την περίοδο διακυβέρνησης του προκατόχου του, Ζαΐχ Μπολσονάρου.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ