Έρευνα-κόλαφος του BBC για το Βρετανικό Σύστημα Υγείας: Δεκάδες θάνατοι βρεφών σε πανεπιστημιακές κλινικές του Λιντς θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί
Ας ξεκινήσουμε με κάποια στοιχεία για τις μαιευτικές μονάδες των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων του Λιντς: για το 2022 τα ποσοστά θνησιμότητας νεογνών ήταν 70% υψηλότερα από τον μέσο όρο και σε σύγκριση με τα υπόλοιπα νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου. Παράλληλα, σύμφωνα με ανάλυση του BBC από την τελευταία έκθεση του MBBRACE – UK, παρατηρήθηκε και αύξηση της θνησιμότητας μετά τον τοκετό (neonatal deaths) στις μονάδες αυτές από το 2017 έως το 2022. Συγκεκριμένα, το 2017 το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 3,30 ανά 1.000 γεννήσεις, ενώ το 2022 ανήλθε σε 4,46 ανά 1.000 γεννήσεις.
Το ρεπορτάζ του βρετανικού κρατικού δικτύου αναφέρεται σε δύο μονάδες τοκετού στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία του Λιντς (Leeds Teaching Hospitals NHS Trust), στο Leeds General Infirmary και το St. James’s University Hospital, μετά από στοιχεία δυο πληροφοριοδοτών και πρώην εργαζομένων των νοσοκομείων, που κρίνουν τις μονάδες ως μη ασφαλείς.
Το συμπέρασμα αυτό έρχεται ως αποτέλεσμα των στοιχείων, που δείχνουν ότι οι θάνατοι 56 βρεφών θα μπορούσαν, πιθανόν, να είχαν αποφευχθεί, όπως και ο θάνατος δύο μητέρων, που καταγράφηκαν μόλις τα τελευταία πέντε χρόνια.
«Αποκρουστική» κουλτούρα και «απλώς διεκπεραιωτική»
Η μια πληροφοριοδότης έκανε γνωστό το όνομά της και είναι η Λίζα Έλιοτ, η οποία δούλεψε και στις δύο εγκαταστάσεις το 2023. Είναι εκείνη που περιέγραψε τη φροντίδα «αποκρουστική», ενώ τόνισε ότι αποτυγχάνει να ακούσει έμπρακτα τους ασθενείς. «Τότε είναι που συμβαίνουν οι καταστροφές, και πολλές από αυτές μπορούν να αποφευχθούν», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, οι οικογένειες αναφέρουν ότι η κουλτούρα στη διοίκηση των νοσοκομείων είναι «απλώς διεκπεραιωτική» και «πολύ παθητική», ενώ προσθέτουν ότι υπάρχει «έλλειψη ουσιαστικού ενδιαφέροντος» προς τους ασθενείς.
Αν και η εσωτερική επιτροπή του νοσοκομείου έχει αναγνωρίσει σε καθεμιά από τις περιπτώσεις παραλείψεις στη φροντίδα, οι οποίες πιθανόν να συνέβαλαν στην κατάληξη των βρεφών, στην ανακοίνωσή του το νοσοκομείο προς το BBC,δήλωσε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό γεννήσεων στο Λιντς είναι ασφαλείς και οι θάνατοι των μητέρων και των βρεφών ήταν ευτυχώς πολύ σπάνιοι.
Μάλιστα πρόσθεσε ότι είναι από τα «λίγα εξειδικευμένα κέντρα» στο Ηνωμένο Βασίλειο τα οποία αναλαμβάνουν έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό πολύπλοκων υποθέσεων και ότι ο αριθμός των θανάτων που θα μπορούσαν όντως να αποφευχθούν είναι «πολύ μικρός».
Η διεξαγωγή ανεξάρτητων ερευνών και η σύγκρουση συμφερόντων
Οι οικογένειες τώρα καλούν να διεξαχθεί μια ανεξάρτητη έρευνα στις συγκεκριμένες μαιευτικές μονάδες, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα προβλήματα έχουν εντοπιστεί και τα παθήματα έγιναν μαθήματα.
Βέβαια, οι πενθούντες γονείς ανησυχούν ότι η ανεξαρτησία της έρευνας μπορεί να επηρεαστεί. Επισημαίνεται ότι οι δύο μονάδες τοκετού για τις οποίες γίνεται η αναφορά έχουν βαθμολογηθεί ως «καλές» από τη ρυθμιστική αρχή υγείας της Αγγλίας (Care Quality Commission). Όμως, πρέπει να τονιστεί ότι ο διευθύνων σύμβουλος του νοσοκομείου κατά την περίοδο των θανάτων αυτών είναι τώρα επικεφαλής της ρυθμιστικής αυτής αρχής, με προφανή τον κίνδυνο σύγκρουσης συμφερόντων.
Πρόκειται για τον Σερ Τζούλιαν Χάρτλεϊ, ο οποίος ήταν επικεφαλής της διοίκησης του νοσοκομείου για 10 έτη, ενώ ανέλαβε τη διοίκηση της ρυθμιστικής αρχής (CQC) μόλις τον Δεκέμβριο του 2024. Παρότι το BBC προσπάθησε να προσεγγίσει τον επικεφαλής και την υπηρεσία, η επίσημη απάντηση του γραφείου Τύπου εκ μέρους τόσο του οργανισμού, όσο και του Τζούλιαν Χάρτλεϊ ήταν ότι «υπάρχουν ισχυρές πολιτικές για να διαχειριστούν συγκρούσεις συμφερόντων, όπου και αν παρατηρηθούν».
Δεν είναι η πρώτη φορά τέτοιων φαινομένων
Οι οικογένειες δεν θέλουν όμως το θέμα να σταματήσει εκεί. Επιθυμούν παράλληλα μια ευρύτερη ανεξάρτητη έρευνα από τις δικαστικές αρχές, για όλη την Αγγλία, καθώς υπάρχει γενικότερη ανησυχία για τα πρότυπα στη φροντίδα και στην ασφάλεια του τοκετού.
Το υπουργείο Υγείας, αν και πήρε θέση για το ζήτημα δεσμευόμενο ότι «θα βελτιώσει άμεσα τις συνθήκες στις κλινικές τοκετού, όπου βρεθούν αδυναμίες» επισημαίνοντας ότι «συνεργάζεται στενά με το NHS για να εκπαιδεύσει χιλιάδες μαίες, με σκοπό να υποστηρίξουν τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του τοκετού και μετέπειτα», δεν είναι η πρώτη φορά που καλείται να ασχοληθεί με ένα τέτοιο σκάνδαλο.
Υπενθυμίζεται ότι το 2022 και έπειτα από έρευνα της κορυφαίας μαίας Ντόνα Όκεντεν, αποδείχθηκαν οι καταστροφικές συνέπειες που είχαν οι πρακτικές του νοσοκομείου Shrewsbury and Telford NHS Trust. Συγκεκριμένα, εξετάζοντας πάνω από 1.600 υποθέσεις των τελευταίων 20 ετών, εντόπισε ευθύνες του μαιευτηρίου για τον θάνατο περισσότερων από 200 βρεφών, 9 μητέρων, αλλά και την πρόκληση μόνιμων προβλημάτων σε δεκάδες ακόμα νεογνά, όπως εγκεφαλικές βλάβες σε τουλάχιστον 29 βρέφη.
