Βρετανία: Νομοσχέδιο για υποβοηθούμενο θάνατο

Η Βουλή των Κοινοτήτων έδωσε το πολυαναμενόμενο «πράσινο φως» στο νομοσχέδιο για τον υποβοηθούμενο θάνατο στην Αγγλία και την Ουαλία, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο εξέλιξης για ένα θέμα που παραμένει τόσο κοινωνικά όσο και πολιτικά αμφιλεγόμενο. Το επόμενο βήμα απαιτεί τη διεξοδική εξέταση από τη Βουλή των Λόρδων, όπου αναμένεται να τεθούν επί τάπητος αυστηρά κριτήρια εφαρμογής, περαιτέρω διαβουλεύσεις και πιθανές τροποποιήσεις πριν το νομοσχέδιο λάβει βασιλική επικύρωση.

Το πολιτικό παρασκήνιο και η σημασία της ψήφου

Οι έννοιες υποβοηθούμενος θάνατος, υποβοηθούμενη αυτοκτονία και ευθανασία μπερδεύονται συχνά, κυρίως λόγω προσωπικών πεποιθήσεων και ηθικών στάσεων, καθιστώντας τη δημόσια συζήτηση ιδιαίτερα σύνθετη. Παρά τα αμφιλεγόμενα σημεία, το ερώτημα σε κάθε χώρα της Δύσης παραμένει: θα εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα και ποιος θα είναι ο τρόπος υλοποίησής τους;

Στη Βρετανία, η διαδικασία κάθε άλλο παρά απλή είναι, καθώς μετά τη νωπή υπερψήφιση από τη Βουλή των Κοινοτήτων -με μόλις 23 ψήφους διαφορά (314 υπέρ, 291 κατά, 39 απουσίες)- ακολουθούν πέντε στάδια στην Βουλή των Λόρδων για περαιτέρω αξιολόγηση, εναλλακτικές προτάσεις και τελική επικύρωση από τον Βασιλιά.

Παρασκήνιο στη βουλή και διχασμός απόψεων

Η διαδικασία ψήφισης ήταν από τις λίγες στη σύγχρονη ιστορία όπου οι βουλευτές είχαν την ελευθερία να ψηφίσουν όχι με κομματική πειθαρχία αλλά σύμφωνα με τη συνείδησή τους – γεγονός που ανέδειξε έντονες διαφωνίες και στα ενδότερα της κυβέρνησης. Ενδεικτική η στάση της Άντζελα Ρέινερ, αντιπροέδρου του Εργατικού Κόμματος, που ψήφισε κατά, όπως και ο υπουργός Υγείας Γούες Στρίτινγκ. Περισσότερο από το ένα τρίτο του υπουργικού συμβουλίου ψήφισε αρνητικά, ενώ αντίθετα, υπέρ τάχθηκαν τόσο ο πρωθυπουργός Στάρμερ όσο και ο προκάτοχός του, Σούνακ.

Η υποστηρίκτρια του νομοσχεδίου, Κιμ Λέντμπιτερ, τόνισε πως «είμαι ενθουσιασμένη γιατί γνωρίζω τι σημαίνει αυτό για τους ασθενείς στο τελευταίο στάδιο». Στον αντίποδα, η Επίσκοπος του Λονδίνου, Νταμ Σάρα Μουλαλάι, προειδοποίησε πως «πρέπει να αντιταχθούμε σε έναν νόμο που βάζει τους πιο ευάλωτους σε ρίσκο» χαρακτηρίζοντάς τον «μη εφαρμόσιμο και μη ασφαλή». Ο υπουργός Υγείας υπερθεμάτισε, τονίζοντας πως «το NHS δεν είναι έτοιμο να αντέξει μια υπηρεσία υποβοηθούμενης αυτοκτονίας» λόγω ανεπαρκούς χρηματοδότησης και χρόνου προετοιμασίας.

Τα αυστηρά κριτήρια για υποβολή αίτησης

Το νομοσχέδιο θέτει σαφή όρια: αφορά μόνο ενήλικες άνω των 18 που είναι τουλάχιστον 12 μήνες εγγεγραμμένοι στο NHS, διαθέτουν πλήρη νοητική ικανότητα, εκφράζουν σταθερή και σαφή επιθυμία και έχουν διάγνωση ότι τους απομένουν έξι ή λιγότεροι μήνες ζωής. Ρητά απαγορεύεται η λήψη απόφασης υπό πίεση ή εξαναγκασμό. Απαραίτητες οι υπογεγραμμένες δηλώσεις με μάρτυρες και οι θετικές γνωματεύσεις από δύο ανεξάρτητους γιατρούς, με χρονικό διάστημα τουλάχιστον επτά ημερών μεταξύ των αξιολογήσεων.

Αν η αίτηση εγκριθεί, ο αιτών οφείλει να περιμένει 14 ημέρες πριν προχωρήσει στη διαδικασία. Η σχετική επιτροπή αποτελείται από έναν δικηγόρο, έναν ψυχίατρο και έναν κοινωνικό λειτουργό, ενώ το φάρμακο χορηγείται μόνο από τον ίδιο τον ασθενή, χωρίς εξωτερική παρέμβαση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov, έξι στους δέκα Βρετανούς υποστηρίζουν τόσο την αρχή όσο και την πρακτική εφαρμογή της ευθανασίας. Εκτιμάται ότι, αν το σχέδιο νόμου ολοκληρώσει τη νομοθετική του πορεία, η πρώτη εφαρμογή του δεν θα πραγματοποιηθεί πριν το τέλος του 2029.

Πηγή: Deutsche Welle