
Λονδίνο, Γιάννης Χανιωτάκης
Μια υπόθεση κατασκοπείας που θα μπορούσε να είναι βγαλμένη από τις σελίδες ψυχροπολεμικού μυθιστορήματος έχει εξελιχθεί σε ένα πολιτικό θρίλερ που απασχολεί εδώ και μέρες τη βρετανική πολιτική σκηνή.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η αιφνιδιαστική κατάρρευση της δίκης δύο Βρετανών, του πρώην κοινοβουλευτικού ερευνητή Κρίστοφερ Κας και του ακαδημαϊκού Κρίστοφερ Μπέρι, που κατηγορούνταν για παροχή απόρρητων πληροφοριών στην Κίνα. Η υπόθεση πήρε νέες διαστάσεις όταν η κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ αναγκάστηκε να δημοσιοποιήσει τις μαρτυρικές καταθέσεις ανώτατου αξιωματούχου ασφαλείας, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τον επίσημο λόγο για τον οποίο η υπόθεση μπήκε στο αρχείο.
Η Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος (CPS) απέσυρε τις κατηγορίες εναντίον των Κας και Μπέρι λίγες εβδομάδες πριν από την έναρξη της δίκης τους. Ο επίσημος λόγος ήταν πως η εισαγγελία δεν κατάφερε να εξασφαλίσει από την κυβέρνηση τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία που να χαρακτηρίζουν την Κίνα ως «απειλή για την εθνική ασφάλεια» κατά την περίοδο που φέρεται να διαπράχθηκαν τα αδικήματα (μεταξύ 2021 και 2023). Αυτός ο νομικός ορισμός ήταν κρίσιμος για τη θεμελίωση των κατηγοριών βάσει του σχετικού νόμου.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε άμεσα πολιτικό σάλο, με την κυβέρνηση των Εργατικών και την αντιπολίτευση των Συντηρητικών να επιδίδονται σε ένα σκληρό παιχνίδι επίρριψης ευθυνών.
Δεχόμενη έντονες πιέσεις, η κυβέρνηση Στάρμερ έδωσε στη δημοσιότητα τρεις μαρτυρικές καταθέσεις του αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Ματ Κόλινς. Το περιεχόμενό τους αποδείχθηκε εκρηκτικό.
Ο Κόλινς περιέγραφε με σαφήνεια ότι: Οι κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών είναι «εξαιρετικά ικανές και διεξάγουν επιχειρήσεις κατασκοπείας μεγάλης κλίμακας» εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι επιχειρήσεις αυτές «βλάπτουν τα συμφέροντα και την ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου» και «απειλούν την οικονομική ευημερία και την ακεραιότητα των δημοκρατικών θεσμών».
Σε κατάθεσή του τον Φεβρουάριο, χαρακτήριζε την Κίνα ως τη «μεγαλύτερη κρατική απειλή για την οικονομική ασφάλεια» της χώρας.
Παράλληλα, ανέφερε ότι ο Μπέρι αντάλλασσε μηνύματα με έναν φερόμενο Κινέζο πράκτορα με το όνομα «Άλεξ» και συναντήθηκε με ανώτερο στέλεχος του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Ο Κας φέρεται να είπε στον Μπέρι: «Βρίσκεσαι σε έδαφος κατασκόπων τώρα». Ο Κόλινς εκτίμησε ότι η συνάντηση αυτή δεν θα γινόταν «εκτός αν το κινεζικό κράτος τον θεωρούσε κάποιον που θα μπορούσε να αποκτήσει πολύτιμες πληροφορίες».
Οι πληροφορίες που φέρεται να δόθηκαν αφορούσαν υπουργούς που πιθανόν να προάγονταν στο υπουργικό συμβούλιο, καθώς και θέσεις της κυβέρνησης σε διάφορα ζητήματα. «Κατά την άποψή μου, η παροχή ευαίσθητων πληροφοριών στο κινεζικό κράτος ήταν επιζήμια για την ασφάλεια ή τα συμφέροντα του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς έδινε στην Κίνα ένα τακτικό ή στρατηγικό πλεονέκτημα», κατέληξε ο Κόλινς.
Παρά τη σκληρή γλώσσα, οι καταθέσεις του περιείχαν και μια πιο διπλωματική διατύπωση, αναφέροντας ότι η κυβέρνηση «είναι αφοσιωμένη στην επιδίωξη μιας θετικής σχέσης με την Κίνα». Αυτή η φαινομενική αντίφαση έγινε το κεντρικό σημείο της πολιτικής διαμάχης.
Η κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ υποστηρίζει ότι η υπόθεση κατέρρευσε εξαιτίας της πολιτικής της προηγούμενης κυβέρνησης των Συντηρητικών. Το επιχείρημά τους είναι ότι, την περίοδο των αδικημάτων, οι Τόρις απέφευγαν να χαρακτηρίσουν επίσημα την Κίνα «απειλή», προτιμώντας τον όρο «εποχική πρόκληση», και συνεπώς η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορούσε αναδρομικά να παράσχει στην εισαγγελία μια διαφορετική εκτίμηση. «Η υπόθεση κατέρρευσε υπό τη δική τους διακυβέρνηση, οι κατηγορίες ασκήθηκαν υπό τη δική μας», τόνισε η κυβέρνηση, επιρρίπτοντας την ευθύνη στην κληρονομιά των Τόρις.
Από την άλλη πλευρά, οι Συντηρητικοί κατηγορούν την κυβέρνηση Στάρμερ για αδράνεια και πιθανή συγκάλυψη. Υποστηρίζουν ότι ο πρωθυπουργός γνώριζε για την επικείμενη κατάρρευση της δίκης και δεν έκανε τίποτα για να την αποτρέψει, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση ίσως δεν ήθελε να διαταράξει τις οικονομικές σχέσεις με το Πεκίνο. «Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός δεν έκανε τίποτα είναι σοκαριστικό», δήλωσε εκπρόσωπος του κόμματος.
Ο ίδιος ο κατηγορούμενος, Κρίστοφερ Κας, δήλωσε ότι είναι «εντελώς αθώος» και ότι οι δημοσιευμένες καταθέσεις δεν θα άντεχαν στον έλεγχο μιας δημόσιας δίκης, όπου θα εξεταζόταν το πλήρες πλαίσιο. Η κινεζική πρεσβεία στο Λονδίνο χαρακτήρισε τις κατηγορίες «εξ ολοκλήρου κατασκευασμένες» και μια «πολιτική φάρσα».
Πηγή: skai.gr













