
Οι κακοποιημένες γυναίκες συχνά βρίσκουν μπροστά τους κλειστές πόρτες όταν αναζητούν βοήθεια – ένα πρόβλημα που υπάρχει και την περίοδο των Χριστουγέννων στη Γερμανία.«Σχεδόν κάθε μέρα πρέπει να απορρίπτουμε γυναίκες ή οικογένειες», λέει η Ναβίνα Ράιχαρντ, κοινωνική λειτουργός σε καταφύγιο γυναικών στη Βόννη, σε συνέντευξη στη DW. «Όχι επειδή δεν χρειάζονται προστασία, αλλά επειδή δεν έχουμε άλλο χώρο». Κάποιες φορές πρόκειται για μια γυναίκα μόνη της, άλλες για μια μητέρα με παιδιά. Στο τέλος την παραπέμπουν σε άλλες πόλεις ή ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας, κάτι που «είναι σαν να στέλνουμε τις γυναίκες πίσω στη βία», λέει η Ράιχαρντ.
Την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων, καθώς και σε περιόδους διακοπών γενικότερα, η κατάσταση οξύνεται: «Αυτή την περίοδο, βάση της εμπειρίας μας, η ζήτηση αυξάνεται αισθητά», αναφέρει η κοινωνική λειτουργός.
Γυναίκες η πλειοψηφία θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση, που βασίζεται σε στοιχεία της ομοσπονδιακής αστυνομίας, το 2024 καταγράφηκαν στη Γερμανία σχεδόν 266.000 θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό που έχει καταγραφεί ποτέ, με αύξηση 3,8% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η πλειοψηφία των θυμάτων είναι γυναίκες. Ιδιαίτερα συχνή είναι η βία στο πλαίσιο συντροφικών σχέσεων: σε σχεδόν 80% αυτών των περιπτώσεων τα θύματα είναι γυναίκες.
Η υπουργός Οικογένειας, Ηλικιωμένων, Γυναικών και Νεολαίας της Γερμανίας Καρίν Πρίν κάνει λόγο για δραματικές εξελίξεις: «Κάθε ώρα στη Γερμανία 15 γυναίκες γίνονται θύματα βίας από τους συντρόφους τους». Και αυτό δεν είναι όλη η εικόνα, εκτιμά. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι σε περιπτώσεις βίας από (πρώην) συντρόφους, κάτω από το 5% των περιστατικών καταγγέλλεται. Το πραγματικό μέγεθος της βίας κατά των γυναικών είναι σαφώς μεγαλύτερο.
Έχει αυξηθεί και ο συνολικός αριθμός όλων των εγκλημάτων κατά γυναικών και κοριτσιών. Το 2024, 308 κορίτσια και γυναίκες δολοφονήθηκαν από συντρόφους τους.
Κάνει η Γερμανία αρκετά για να προστατεύσει τις γυναίκες;
Σε ολόκληρη τη χώρα υπάρχουν περίπου 400 καταφύγια γυναικών. Κατά τη διάρκεια του φετινού έτους, σύμφωνα με εκτιμήσεις, σχεδόν 14.000 γυναίκες και περισσότερα από 15.000 παιδιά βρήκαν προστασία σε αυτές τις δομές.
Σε σύγκριση με τις προβλέψεις της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, απουσιάζουν πάνω από 12.000 θέσεις σε καταφύγια γυναικών. Αυτές οι ελλείψεις είναι γνωστές εδώ και χρόνια.
Μετά την εισαγωγή ξεκινά για τις γυναίκες η ουσιαστική δουλειά: εκτίμηση κινδύνου, μέτρα προστασίας, δικαστικά βήματα. «Πολλές γυναίκες μιλούν εδώ για πρώτη φορά για όσα έχουν βιώσει», εξηγεί η Σόνια Γκράφσαφτ, εργαζόμενη στο αυτόνομο καταφύγιο γυναικών στη Βόννη και μέλος του συλλόγου «Γυναίκες βοηθούν Γυναίκες». Η ανωνυμία των καταφυγίων είναι καθοριστική: «Μόνο όταν αισθάνονται πραγματικά ασφαλείς μπορούν να αρχίσουν να μιλούν».
Ιδιαίτερα δύσκολη είναι η πρόσβαση σε υπηρεσίες παροχής βοήθειας για γυναίκες με μεταναστευτικό υπόβραθρο και προσφύγισσες. Γλωσσικά εμπόδια, ελλιπής γνώση του γερμανικού συστήματος και συχνά ένα πολύ μικρό κοινωνικό δίκτυο δυσχεραίνουν την πρόσβαση. «Το να μιλήσει κανείς για βία είναι ήδη αρκετά δύσκολο», λέει η Γκράφσαφτ. «Να το κάνει αυτό σε μια ξένη γλώσσα είναι ακόμη χειρότερο, για πολλές γυναίκες σχεδόν ανέφικτο».
Ιδίως την περίοδο των Χριστουγέννων, οι ομάδες στα καταφύγια γυναικών προσπαθούν, πέρα από την ασφάλεια από τη βία, να δημιουργήσουν και μια αίσθηση κανονικότητας. Φτιάχνουν στεφάνια, ψήνουν μπισκότα, οργανώνουν μικρές εκδρομές. «Λίγο πριν από τις γιορτές καταφθάνουν δώρα για τις γυναίκες και τα παιδιά, τα περισσότερα από αυτά μέσω δωρεών», εξηγεί η Ράιχαρντ.
Είναι λίγες και ήσυχες στιγμές μέσα σε ένα σύστημα εξαιρετικά επιβαρυμένο…
Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου
Πηγή: Deutsche Welle













