ΥΠΠΟ και ΥΠΕΝ: Υπογραφή προγραμματικής σύμβασης για το έργο «Βιοποικιλότητα στους Αρχαιολογικούς Χώρους – ΒΙΑΣ ΙΙ»

Η προστασία και η ανάδειξη της βιοποικιλότητας σε αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, σε άμεση σύνδεση με την πολιτιστική τους κληρονομιά, βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης «Βιοποικιλότητα στους Αρχαιολογικούς Χώρους – ΒΙΑΣ ΙΙ». Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση των υπουργείων Πολιτισμού και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η σύμβαση υπεγράφη από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου, τον πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεράσιμο Σιάσο, τον διευθυντή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Δημοσθένη Σαρηγιάννη, τον αντιπρύτανη Έρευνας και Καινοτομίας του ΕΚΠΑ Ευστάθιο Ευσταθόπουλο και τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΦΥΠΕΚΑ Κωνσταντίνο Τριάντη.

Το έργο «ΒΙΑΣ ΙΙ», με προϋπολογισμό 1.090.120 ευρώ, συνεχίζει το επιτυχημένο πρόγραμμα «ΒΙΑΣ Ι». Στο πρώτο πρόγραμμα καταγράφηκαν περισσότερα από 10.460 είδη χλωρίδας και πανίδας σε 20 εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Ακρόπολη, η Ολυμπία, οι Δελφοί και η Δήλος.

Η καταγραφή αυτή ανέδειξε τον ρόλο των αρχαιολογικών χώρων ως ζωνών προστασίας της βιοποικιλότητας, πέραν της πολιτιστικής τους σημασίας. Το πρόγραμμα «ΒΙΑΣ Ι» έτυχε διεθνούς αναγνώρισης ως παράδειγμα ολοκληρωμένης προστασίας φυσικού και πολιτιστικού αποθέματος.

Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, ως σταυροδρόμι τριών ηπείρων, και η παλαιογεωγραφική της ιστορία εξηγούν τον πλούτο της βιοποικιλότητας. Υπολογίζεται ότι στη χώρα διαβιούν περίπου 5.900 είδη φυτών και 35.000 είδη ζώων, πολλά εκ των οποίων είναι ενδημικά.

Οι αρχαιολογικοί χώροι λειτουργούν ως «μουσεία της ιστορίας» αλλά και ως «νησίδες ζωής», όπου το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον συνυπάρχουν αρμονικά.

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη υπογράμμισε πως οι αρχαιολογικοί οικότοποι, αν και καλύπτουν λιγότερο από το 1% της ελληνικής επικράτειας, φιλοξενούν σχεδόν το 11% της ελληνικής βιοποικιλότητας. Τόνισε τη σημασία της διατήρησης αυτού του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου, σημειώνοντας ότι με το «ΒΙΑΣ ΙΙ» η πρωτοβουλία συνεχίζεται με στόχο τη διαφύλαξη και ανάδειξη για τις επόμενες γενιές.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου ανέφερε πως η φύση και ο πολιτισμός αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της εθνικής ταυτότητας. Επεσήμανε τη συμμετοχή περισσότερων ερευνητικών φορέων στο «ΒΙΑΣ ΙΙ» και τη σημασία της διατήρησης της βιοποικιλότητας για την ενίσχυση της χώρας.

Η προγραμματική σύμβαση περιλαμβάνει δύο υποέργα. Το πρώτο αφορά την καταγραφή χλωρίδας και πανίδας στους αρχαιολογικούς χώρους από το Τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ. Το δεύτερο, υπό το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ, μελετά στοιχεία για τη χλωρίδα και πανίδα από την αρχαιότητα έως τον 18ο αιώνα σε 35 επιλεγμένους χώρους, με συνεργασία των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού.

Το πρόγραμμα «ΒΙΑΣ ΙΙ» διευρύνει την έρευνα σε ακόμη περισσότερους αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα, αναδεικνύοντας την αλληλεπίδραση ανθρώπου, ιστορίας και φυσικού περιβάλλοντος.

Ενδεικτικά, το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί σε χώρους όπως οι Μυκήνες στην Αργολίδα, η Κνωσός και η Γόρτυνα στην Κρήτη, η Βεργίνα στην Ημαθία, η Αμφίπολη στις Σέρρες, η Μονεμβασιά και το Κάστρο Γερακίου στη Λακωνία, οι Πηγές Αγγίτη στη Δράμα, το Δίον στην Πιερία, καθώς και σε σημαντικούς νησιωτικούς χώρους όπως το Καστελλόριζο, το Αγαθονήσι, η Νέα Μονή Χίου και το Ηραίο Σάμου.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ