Σχόλιο της Δήμητρας Κυρανούδη
Η Ευρώπη και η Γερμανία θυμίζουν ολοένα περισσότερο Μεσοπόλεμο. Οι καλοί οιωνοί για την ειρήνη και την ασφάλεια σπανίζουν. Η ώρα δύσκολων αποφάσεων πλησιάζει.
Στη Γερμανία έχει ανοίξει ήδη η συζήτηση για τη συμμετοχή του γερμανικού στρατού σε μια μελλοντική ειρηνευτική αποστολή στην Ουκρανία. Πλέον δεν συζητείται το «αν» όσο περισσότερο το «πώς» και το «πού», εντός ή εκτός ουκρανικής επικράτειας. Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς έδωσε τον τόνο από την Ουάσινγκτον: το ζήτημα είναι «ανοιχτό», θα συζητηθεί στον κυβερνητικό συνασπισμό και στη γερμανική βουλή.
Απαιτείται άλλωστε «εντολή» της γερμανικής βουλής για μια τέτοια ανάληψη στρατιωτικής ευθύνης από τη Γερμανία, με όλο το βαρύ ιστορικό φορτίο που φέρει ακόμη και που θα φέρει εσαεί: τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εάν το θέμα καταλήξει όντως στη γερμανική βουλή, δεν θα είναι μια εύκολη διαδικασία: υπάρχουν αντίθετες απόψεις τόσο εντός των κυβερνητικών κομμάτων της Χριστιανικής Ένωσης και των Σοσιαλδημοκρατών, όσο και της αντιπολίτευσης.
Έκθεση του κορυφαίου γερμανικού ιδρύματος «Επιστήμη και Πολιτική» από τον περασμένο Ιανουάριο, όπως υπενθυμίζει το δίκτυο ARD, εκτιμά ότι μια ειρηνευτική αποστολή Ουκρανία θα απαιτούσε συνολικά 150.000 στρατιώτες για «μια αξιόπιστη στρατιωτική αποστολή» σε μια χώρα που έχει σύνορα 2.000 χιλιομέτρων με τη Ρωσία.
Για τη Γερμανία οι ειδικοί λένε ότι μια επιλογή θα ήταν η αποστολή μιας ταξιαρχίας 5.000 στρατιωτών, στο πρότυπο της αντίστοιχης γερμανικής ταξιαρχίας στη Λιθουανία προς στήριξη της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Όμως δύο είναι τα αγκάθια: το τεράστιο κόστος και η έλλειψη Γερμανών στρατιωτών – την ώρα που η Γερμανία εξετάζει την επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας.
Η Γερμανία εδώ και καιρό προσπαθεί να καταστεί «ετοιμοπόλεμη» θεωρώντας τη Ρωσία «νούμερο ένα» απειλή για την ασφάλειά της. Θεωρεί επίσης πιθανή μια ρωσική επίθεση σε νατοϊκό έδαφος τα επόμενα χρόνια, που θα ενεργοποιούσε το άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ περί συλλογικής άμυνας. Η γερμανική οικονομία γίνεται ολοένα περισσότερο «πολεμική», όπως και οι ομοσπονδιακοί προϋπολογισμοί. Κυβέρνηση και Πολιτική Προστασία έχουν εκπονήσει σχέδιο δημιουργίας και ανακαίνισης καταφυγίων. Κακοί οιωνοί που πυκνώνουν, θυμίζοντας Μεσοπόλεμο.
Η νέα αμερικανική ηγεσία δηλώνει ευθαρσώς εδώ και καιρό ότι η Ευρώπη πρέπει να απαγκιστρωθεί από τον Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο στις μεγάλες αποφάσεις που αφορούν την επικράτειά της. Τα μηνύματα του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς στη φετινή Διάσκεψη του Μονάχου ίσως δεν ελήφθησαν σοβαρά υπόψιν, μολονότι ο Φρίντριχ Μερτς, τότε απλώς επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών, είχε κάνει λόγο λόγο για «ιστορική μέρα», για μέρα συνειδητοποίησης της ανάγκης απογαλακτισμού της Γερμανίας και της Ευρώπης από την Ουάσινγκτον.
Τα σύννεφα πολέμου πυκνώνουν όχι μόνο στην ανατολική Ευρώπη αλλά και στη Μέση Ανατολή. Η Ευρώπη έχει αργήσει σε όλα τα επίπεδα, σε όλα τα μέτωπα. Έχασε την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, δεν κατάφερε να αποτρέψει το Βrexit, οι διαδοχικές κρίσεις την έχουν λαβώσει, η συνοχή της τίθεται ολοένα περισσότερο εν αμφιβόλω παρά τις προσπάθειες να εκπέμψει το αντίθετο μήνυμα, όπως στην Ουάσινγκτον στις αρχές της εβδομάδας. Θα πρέπει τάχιστα να ανασυνταχθεί, να πάρει δύσκολες αποφάσεις, που τεστάρουν τα όρια των Ιδρυτικών Συνθηκών της, του Ευρωπαϊκού Δικαίου, των πραγματικών αντοχών των κρατών-μελών της.
Μπορεί να γίνει ένα ακόμη ευρωπαϊκό θαύμα; Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, όπως και οι επιλογές. Οι καιροί που έρχονται προδιαγράφονται ζοφεροί.
Πηγή: Deutsche Welle