Αυξάνονται οι Γερμανοί που ζουν με επιδόματα

Σε μια περίοδο όπου η οικονομική ανασφάλεια παραμένει επίκαιρη, ο αριθμός των Γερμανών πολιτών που χρειάζονται στήριξη μέσω κρατικών επιδομάτων παρουσιάζει ανοδική τάση, ακόμη και μεταξύ όσων εργάζονται με πλήρη απασχόληση. Ο καγκελάριος Μερτς έχει αναδείξει τη μεταρρύθμιση του «Επιδόματος του Πολίτη» (*Bürgergeld*) σε μία εκ των βασικών προτεραιοτήτων της κυβέρνησής του, επιδιώκοντας να καθιερώσει, σύμφωνα με τα λόγια του, “την αρχή της αμοιβής σε αναλογία με την απόδοση”.*

Αυξάνονται οι εργαζόμενοι που εξαρτώνται από επιδόματα

Σύμφωνα με πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, το 2024 περίπου 826.000 εργαζόμενοι στη Γερμανία λάμβαναν επιδόματα όπως το Επίδομα του Πολίτη. Πρόκειται για αύξηση κατά 30.000 συγκριτικά με το 2023, σημειώνοντας μάλιστα τη πρώτη ανοδική μεταβολή από το 2015. Να σημειωθεί ότι το 2015 καθιερώθηκε ο πρώτος κατώτατος μισθός στη χώρα, ενώ πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι ήταν τότε εξαρτημένοι από το κράτος. Παρά τη διαχρονική μείωση, το κόστος για τα επιδόματα άγγιξε τα 7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024, αυξημένο κατά 1,3 δισ. σε σχέση με το 2022.

Αξίζει να επισημανθεί δήλωση του βουλευτή της Αριστεράς, Τζεμ Ιντσέ, ο οποίος χαρακτήρισε* «απαράδεκτο το ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στηρίζονται στην κρατική βοήθεια παρότι εργάζονται»,* υπογραμμίζοντας πως *«στηρίζουμε χαμηλούς μισθούς και διαιωνίζουμε την εργασιακή εκμετάλλευση».*

Κατώτατος μισθός και κόστος διαβίωσης

Παρά τις προσαυξήσεις που εισήγαγε η προηγούμενη κυβέρνηση – φτάνοντας στα 12 ευρώ/ώρα στα τέλη του 2022 – ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε μόλις στα 12,82 ευρώ/ώρα το 2024. Πρόσφατη απόφαση προβλέπει νέες αυξήσεις έως τα 13,90 και τα 14,60 ευρώ το 2026 και 2027 αντίστοιχα. Εντούτοις, οργανώσεις όπως η Sanktionsfrei επισημαίνουν πως αυτές οι αυξήσεις δεν ακολουθούν τον ρυθμό αύξησης του κόστους ζωής και των ενοικίων. Ειδικότερα, μέσα σε έναν χρόνο το μέσο ενοίκιο αυξήθηκε κατά 4,7% και στο Βερολίνο κατά 8,5%, γεγονός που – όπως τονίζει η ιδρύτρια Χέλενα Σταϊνχάους – *«εξηγεί γιατί περισσότεροι εργαζόμενοι χρειάζονται επιδόματα».*

Μεταρρυθμίσεις και κοινωνικές ανισότητες

Ο ρόλος της μερικής απασχόλησης είναι κρίσιμος στην εξήγηση του φαινομένου. Όπως αναφέρει ο οικονομολόγος Χόλγκερ Σέφερ από το Ινστιτούτο IW, η πλειοψηφία όσων λαμβάνουν επιδόματα δεν εργάζεται με πλήρες ωράριο: από τους 826.000, μόλις 81.000 έχουν πλήρη απασχόληση. Ωστόσο, ο Τζεμ Ιντσέ επισημαίνει ότι ο ισχύων κατώτατος μισθός στην πράξη είναι «μισθός φτώχειας», τονίζοντας πως το εισόδημα από πλήρη απασχόληση δεν επιτρέπει την κάλυψη του κόστους στέγασης σε πολλές μεγάλες πόλεις.

Σημαντικός παράγοντας αποτελεί και η φροντίδα των παιδιών. Πολλές οικογένειες υποχρεώνονται σε επιλογή μερικής απασχόλησης λόγω έλλειψης δομών φροντίδας, με 306.000 παιδιά κάτω των τριών ετών να μην έχουν πρόσβαση σε παιδικό σταθμό παρότι το δικαιούνται. Έρευνα του IAB καταδεικνύει ότι η ανάγκη για επιδόματα αυξάνεται όσο αυξάνεται ο αριθμός των παιδιών στην οικογένεια.

Οι κυβερνητικές κινήσεις και ο διάλογος

Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προχωρά στον σχεδιασμό μεταρρύθμισης του συστήματος επιδομάτων, στοχεύοντας σε μεγαλύτερη ένταξη στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, επικριτές όπως η Σταϊνχάους εκφράζουν ανησυχίες ότι η μείωση των επιδομάτων θα έχει αντίθετα αποτελέσματα και τονίζουν πως το ζητούμενο παραμένει οι υψηλότερες αμοιβές στους χαμηλόμισθους εργαζόμενους.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς

Πηγή: Deutsche Welle