Ο στρατός της Γουινέας-Μπισάου διόρισε τον Υποστράτηγο Horta Inta-a (Όρτα Ίντα-α) ως μεταβατικό πρόεδρο την Πέμπτη, μια ημέρα αφότου οι στρατιώτες ανέτρεψαν την πολιτική ηγεσία και κατέλαβαν την εξουσία, πριν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των εκλογών του Σαββατοκύριακου.
Ο πρόεδρος που ανατράπηκε με πραξικόπημα, Ουμάρο Σισόκο Εμμπάλο, έφτασε στη Σενεγάλη με ειδική πτήση μετά από παρέμβαση του περιφερειακού μπλοκ της Δυτικής Αφρικής, ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Σενεγάλης σε ανακοίνωσή του αργά την Πέμπτη.
Ήταν το ένατο πραξικόπημα στη Δυτική και Κεντρική Αφρική μέσα σε πέντε χρόνια, το οποίο επέκτεινε την αστάθεια στη Γουινέα-Μπισάου, έναν διαβόητο κόμβο μεταφοράς κοκαΐνης με μακρά ιστορία στρατιωτικών παρεμβάσεων στην πολιτική.
Η αυτοαποκαλούμενη «Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση για την Αποκατάσταση της Τάξης» ανακοίνωσε σε τηλεοπτική ανακοίνωση την Τετάρτη ότι κατέλαβε την εξουσία από τον Έμμπαλο. Είπαν ότι η κίνηση αυτή έγινε ως απάντηση σε ένα σχέδιο αποσταθεροποίησης στο οποίο εμπλέκονται πολιτικοί και βαρόνοι των ναρκωτικών, χωρίς να επεκταθούν σε περισσότερες λεπτομέρειες.
🇬🇼General sworn in as new Guinea-Bissau leader following military coup
General Horta Inta-A has been sworn in as Guinea-Bissau’s leader, a day after army officers announced the removal of President Umaro Sissoco Embaló in the country’s latest military coup.
Inta-A, previously… pic.twitter.com/mKrl2y8OOx
— tut0ugh (@tut0ugh) November 27, 2025
Φορώντας στρατιωτική στολή και πλαισιωμένος από άλλους στρατιωτικούς αξιωματούχους, ο Ίντα-α έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση ως ηγέτης σε τελετή που μεταδόθηκε την Πέμπτη από την κρατική τηλεόραση. Είπε ότι το πραξικόπημα ήταν απαραίτητο «για να αποτραπεί μια πλεκτάνη εμπορίας ναρκωτικών» με σκοπό την «κατάληψη της δημοκρατίας της Γουινέας» και είπε ότι η μετάβαση θα διαρκέσει ένα χρόνο, ξεκινώντας αμέσως.
Σε τελετή ορκωμοσίας αργότερα την Πέμπτη, ο Υποστράτηγος Τόμας Ντιάσι διορίστηκε αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού.
Η κατάληψη της εξουσίας έγινε μία ημέρα πριν από την ανακοίνωση των προσωρινών αποτελεσμάτων στην αναμέτρηση μεταξύ του Εμμπάλο και του Φερνάντο Ντίας, ενός 47χρονου νεοφερμένου στην πολιτική σκηνή, ο οποίος είχε αναδειχθεί ως ο κορυφαίος αντίπαλος του Εμμπάλο στις προεδρικές εκλογές.
Πριν από την ανακοίνωση του πραξικοπήματος, πυροβολισμοί ακούγονταν στην πρωτεύουσα Μπισάου για περίπου μία ώρα την Τετάρτη, κοντά στην έδρα της εκλογικής επιτροπής και στο προεδρικό μέγαρο.
Ο Εμμπάλο τηλεφώνησε στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης για να πει ότι «καθαιρέθηκε».
Σε ανακοίνωση του στρατού με ημερομηνία της Πέμπτης, η οποία δημοσιεύθηκε πριν η Σενεγάλη ανακοινώσει την καθαίρεση του Εμμπάλο, αναφέρεται ότι ο Εμμπάλο και άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι βρίσκονται «υπό τον έλεγχο της Ανώτατης Στρατιωτικής Διοίκησης».
Ο πρόεδρος της Αφρικανικής Ένωσης, Μαχμούντ Αλί Γιουσούφ, καταδίκασε το πραξικόπημα σε ανακοίνωσή του και ζήτησε την απελευθέρωση του Εμμπάλο «και όλων των κρατουμένων αξιωματούχων».
Οι αρχηγοί κρατών από το περιφερειακό μπλοκ της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) καταδίκασαν επίσης το πραξικόπημα και αργότερα πραγματοποίησαν συνάντηση για να συζητήσουν την κατάσταση, σύμφωνα με ανάρτηση στο X.
Στιγμιότυπα οθόνης που κοινοποιήθηκαν με την ανάρτηση έδειχναν να συμμετέχουν αρκετοί περιφερειακοί ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων των προέδρων της Νιγηρίας, της Σενεγάλης και της Λιβερίας, καθώς και του Γιουσούφ της Αφρικανικής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι πρέπει να αποκατασταθεί η συνταγματική τάξη και να επιτραπεί η συνέχιση της καταμέτρησης των ψήφων.
Στο κεντρικό Μπισάου επικράτησε ως επί το πλείστον ηρεμία την Πέμπτη, με στρατιώτες στους δρόμους και πολλούς κατοίκους να παραμένουν στα σπίτια τους, ακόμη και μετά την άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια της νύχτας. Οι επιχειρήσεις και οι τράπεζες παρέμειναν κλειστές.
«Ανησυχώ πολύ για την επικρατούσα κατάσταση», δήλωσε ο Χούλιο Γκονσάλβες, ένας 30χρονος καθηγητής και κάτοικος του Μπισάου. «Κανένα φαρμακείο δεν είναι ανοιχτό. Αν κάποιος είναι άρρωστος, πώς μπορεί να αγοράσει φάρμακα ή να πάει στο νοσοκομείο;»
«Ψευδή απόπειρα πραξικοπήματος»
Πριν ανακοινωθεί η προεδρία του Ίντα-α , ο Ντίας κατηγόρησε τον Εμμπάλο σε βιντεοσκοπημένη δήλωση ότι έστησε μια «ψευδή απόπειρα πραξικοπήματος» για να εκτροχιάσει τις εκλογές επειδή φοβόταν ότι θα έχανε.
Σε δήλωσή του στο Reuters την Πέμπτη, ο συνασπισμός που υποστηρίζει τον Ντίας απαίτησε να επιτραπεί στις αρχές να δημοσιοποιήσουν τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών της Κυριακής.
Ο συνασπισμός ζήτησε επίσης την απελευθέρωση του πρώην πρωθυπουργού Ντομίνγκος Σιμόες Περέιρα, ο οποίος συνελήφθη την Τετάρτη, σύμφωνα με συγγενείς και πηγές ασφαλείας.
Οι δυνάμεις ασφαλείας χρησιμοποίησαν δακρυγόνα για να διαλύσουν μια μικρή διαμαρτυρία έξω από το κτίριο όπου λέγεται ότι βρίσκεται ο Περέιρα. Διέλυσαν επίσης μια συγκέντρωση κοντά στο σπίτι του Ντίας στα περίχωρα του Μπισάου και έριξαν πραγματικά πυρά, ανέφεραν μάρτυρες.
Δεν υπήρξαν αναφορές για θύματα που να σχετίζονται με τη βία την Τετάρτη ή την Πέμπτη.
Ο αντίκτυπος της κοκαΐνης στην πολιτική
Η Γουινέα-Μπισάου είναι ένα μικρό παράκτιο έθνος μεταξύ Σενεγάλης και Γουινέας και σημείο διέλευσης κοκαΐνης που κατευθύνεται από τη Νότια Αμερική προς την Ευρώπη. Υπό την κυβέρνηση Εμμπάλο, το εμπόριο κοκαΐνης φαινόταν να ακμάζει.
«Ένα ακόμη πραξικόπημα είναι απίθανο να το αλλάξει αυτό», δήλωσε η Λουσία Μπερντ Ρουίθ-Μπενίθες ντε Λούγκο, διευθύντρια του Παρατηρητηρίου Παράνομων Οικονομιών στη Δυτική Αφρική, το οποίο παρακολουθεί το εμπόριο κοκαΐνης.
«Οι μεγάλοι διακινητές χρηματοδότησαν τις προεκλογικές εκστρατείες σε αυτές τις εκλογές. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο αντίκτυπος της κοκαΐνης στην πολιτική και τη διακυβέρνηση στο Μπισάου θα μειωθεί», είπε.
Η χώρα είχε συγκλονιστεί από τουλάχιστον εννέα πραξικοπήματα και απόπειρες πραξικοπημάτων μεταξύ του 1974, όταν απέκτησε την ανεξαρτησία της από την Πορτογαλία, και του 2020, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Εμμπάλο.
Αγνοούνται οι παρατηρητές εκλογών
Οι εκλογικοί παρατηρητές από την Αφρικανική Ένωση και την ECOWAS εξέδωσαν κοινή δήλωση την Τετάρτη ζητώντας την άμεση απελευθέρωση των συλληφθέντων εκλογικών αξιωματούχων.
Ο πρώην πρόεδρος της Νιγηρίας Γκούντλακ Τζόναθαν, ο οποίος παρακολουθούσε την ψηφοφορία στο πλαίσιο του Φόρουμ Πρεσβυτέρων της Δυτικής Αφρικής, δεν ήταν διαθέσιμος την Πέμπτη και άγνωστο πού βρίσκεται, δήλωσε στο Reuters ο εκπρόσωπος της ECOWAS, Τζόελ Αχοφότζι.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Νιγηρίας δήλωσε ότι η ασφάλεια των παρατηρητών των εκλογών θα πρέπει να είναι εγγυημένη. «Προειδοποιούμε ότι όσοι κρύβονται πίσω από αυτή την πράξη θα λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους», ανέφερε ανακοίνωση.
Πηγή: skai.gr












