Ο Βουλευτής Ηρακλείου της Νέας Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης συμμετείχε, σήμερα, στη σύσκεψη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, που είχε προγραμματιστεί εδώ και μέρες για την ενημέρωση των Βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, σχετικά με το Π.Δ. (ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄) «Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυσμό́ κάτω των 2.000 κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών ορών και περιορισμών δόμησης».
Πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα που αφορά στην ελληνική κοινωνία, και έχει δημιουργήσει πολλές απορίες ή προβληματισμούς, ειδικά στην Κρήτη όπου υπάρχουν πολλοί οικισμοί κάτω των 2.000 κατοίκων και ο κλήρος είναι κατακερματισμένος.
Κατά τη σύσκεψη, ο Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης πρότεινε να γίνει σχετική καμπάνια ενημέρωσης σε όλη την Ελλάδα, μέσω του Τεχνικού Επιμελητηρίου, γιατί το θέμα είναι σύνθετο και ευαίσθητο μαζί και υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε κάθε περιοχή.
ΆλλαΣχετικά άρθρα
Επίσης ζήτησε, από την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου Υπουργείου να εξετάσει τη δυνατότητα επίσκεψης στην Κρήτη στο επόμενο διάστημα, για να δοθούν οι κατάλληλες εξειδικευμένες τεχνικές απαντήσεις στον τεχνικό κόσμο, στους εκπροσώπους των Ο.Τ.Α., αλλά κυρίως στην τοπική κοινωνία, στο πλαίσιο μίας εκδήλωσης που μπορεί να προκληθεί από τους εκπροσώπους του τεχνικού κόσμου.
Αναφέρθηκαν ζητήματα από νομική, τεχνική, χωροταξική αλλά και οικονομική σκοπιά, αλλά και σχετικά με τις λύσεις που έχει δρομολογήσει η Κυβέρνηση.
Κατά τη συζήτηση τέθηκαν τα εξής :
(α) Σχετικά με το ρόλο του Προεδρικού Διατάγματος ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄ : Είναι ένα διάταγμα το οποίο αφορά μεθοδολογία, προδιαγραφές, για το πώς πρέπει να επαναοριοθετηθούν ή επανεγκριθούν όρια οικισμών κάτω από δύο χιλιάδες κατοίκους.
Το Π.Δ. (ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄) δεν οριοθετεί. Η οριοθέτηση θα γίνει διά μέσου των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων και των ειδικών πολεοδομικών σχεδίων, τα οποία θα εγκριθούν στη συνέχεια με Προεδρικά Διατάγματα.
(β) Γιατί ήταν αναγκαία η έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄: Για να αποκατασταθεί η ασφάλεια δικαίου στα όρια των οικισμών χωρίς σχέδιο πόλης κάτω από δύο χιλιάδες κατοίκους.
(γ) Γιατί υπήρχε ανασφάλεια δικαίου πριν από την έκδοση του Π.Δ. ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄: Γιατί το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει ήδη ακυρώσει πολλούς οικισμούς, που είχαν οριοθετηθεί από το διάταγμα του 1985 με αποφάσεις νομαρχών. Για παράδειγμα στο Ρέθυμνο έχουν ακυρωθεί 79 οικισμοί από το ΣτΕ, και δεν υφίστανται σήμερα καν όρια για τους οικισμούς στο Ρέθυμνο. Αντίστοιχα το ΣτΕ έχει ακυρώσει 67 οικισμούς του Πηλίου. Αυτοί οι οικισμοί σήμερα είναι χωρίς όρια οικισμών, στον αέρα και με πρόβλημα έκδοσης οικοδομικών αδειών.
(δ) Τι ορίζουν οι παραπάνω αποφάσεις του ΣτΕ :
Αναρμοδιότητα των νομαρχών να οριοθετούν οικισμούς
Απαίτηση για τέτοιους σχεδιασμούς να γίνεται μόνο με προεδρικό διάταγμα. Οριοθέτηση χωρίς Π.Δ. είναι επισφαλής, υπάρχει κίνδυνος ακυρότητας κατόπιν δικαστικής προσφυγής, με ό,τι αυτό κατ’ επέκταση συνεπάγεται, γιατί κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει οι περιπτώσεις δικαστικής ακύρωσης οικισμών να εξελιχθούν και να πολλαπλασιαστούν στο μέλλον.
(ε) Ποιος είναι ο κίνδυνος χωρίς το Π.Δ. ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄: Εάν δεν οριοθετήσουμε τους οικισμούς με προεδρικά διατάγματα, όπως ορίζει το ΣτΕ, υπάρχει κίνδυνος να ακυρωθεί όχι ένα οικόπεδο ή μία ζώνη ακραία, αλλά όλος ο οικισμός, μετά από τις ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ.
(στ’) Ρόλος του Π.Δ. ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄: Κατ’ αρχάς και σύμφωνα με την κρίση του ΣτΕ, για να μπορέσουμε να οριοθετήσουμε τους οικισμούς διά μέσου των Τ.Π.Σ. και Ε.Π.Σ., είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε Προεδρικό Διάταγμα το οποίο θα προβλέπει τη διαδικασία, τη μεθοδολογία και τις προδιαγραφές οριοθέτησης. Άρα είναι μονόδρομος η ύπαρξη του προεδρικού διατάγματος, για να μπορέσουμε να κάνουμε τις οριοθετήσεις.
(ζ Δυνατότητα αναστολής ισχύος του Π.Δ. ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄: Όχι γιατί κάτι τέτοιο κατ επέκταση θα σήμαινε ότι, θα παγώσει και όλος ο σχεδιασμός που περιλαμβάνει την οριοθέτηση των οικισμών, η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί.
(η)Πως και πότε θα γίνει η οριοθέτηση των οικισμών : Οι οικισμοί θα εγκριθούν, να επαναριοθετηθούν διά μέσου των Π.Δ. που θα εγκρίνουν τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχεδία της κάθε περιοχής, τα οποία εκπονούνται βάσει της μεθοδολογίας που εισάγει το Προεδρικό Διάταγμα ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ’. Η οριοθέτηση οικισμών θα ολοκληρωθεί μετά από δύο-τρία χρόνια, εφόσον εκδοθούν τα Προεδρικά Διατάγματα που θα εγκρίνουν τα Τ.Π.Σ. που είναι ήδη σε διαδικασία εκπόνησης.
(θ) Μέχρι να εκδοθούν τα Π.Δ. έγκρισης των Τ.Π.Σ. τι θα ισχύει : Μέχρι τότε εκδίδονται άδειες ως εκδίδονταν μέχρι σήμερα με τους όρους δόμησης που υφίστανται.
Μετά από όταν επαναοριοθετηθούν οι οικισμοί, όσα οικόπεδα είναι μέσα στον οικισμό θα μπορούν να χτίζονται όπως και σήμερα. Όπως εκδίδονταν οι άδειες, με τους ίδιους όρους δόμησης θα εξακολουθούν να εκδίδονται μέχρι την έγκριση του προεδρικού διατάγματος ΤΠΣ για έναν οικισμό. Διότι όταν εγκρίνεται για τον συγκεκριμένο οικισμό το προεδρικό διάταγμα οριοθέτησής του, τότε για εκείνον τον οικισμό θα ισχύει το διάταγμα.
(ι) Τι αλλάζει με την αρτιότητα των οικοπέδων : Όσα οικόπεδα, είναι άρτια και είναι μέσα στον οικισμό σήμερα και όσα οικόπεδα μετά την επαναοριοθέτηση (μέσω Τ.Π.Σ.) θα είναι μέσα στον οικισμό, θα παραμείνουν άρτια.
(ια) Πού υφίσταται ένα πρόβλημα: Το πρόβλημα είναι αποκλειστικά και μόνο στη λεγόμενη ζώνη Γ, δηλαδή στα πιο απομακρυσμένα από το κέντρο του οικισμού οικόπεδα. Εκεί το Συμβούλιο της Επικρατείας κατά τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Π.Δ. ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ’, (επικαλούμενο την αναρμοδιότητα των νομαρχών που οριοθέτησαν, αλλά και το ότι οι οριοθετήσεις αυτές έγιναν χωρίς κριτήρια, τεκμηρίωση επιστημονική, προεδρικό διάταγμα, κλπ), έκρινε ότι η ζώνη Γ δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή στην επαναοριοθέτηση. Άρα προκύπτει ένα θέμα ως προς τη ζώνη αυτή.
(ιβ) Η λύση για οικόπεδα είναι σήμερα στη Ζώνη Γ : Η Κυβέρνηση επεξεργάζεται επιστημονικά και τεκμηριωμένα αυτή την περιοικιστική ζώνη. Υπάρχουν εργαλεία πολεοδομικά και πάντα σύμφωνα, βεβαίως, με το Συμβούλιο Επικρατείας για μία πιο ασφαλή νομοθετική ρύθμιση, που θα δώσει διέξοδο. Δεν θα είναι, όπως είναι η εκτός σχεδίου, αλλά δεν θα είναι όπως και η εντός οικισμού. Είναι μια ενδιάμεση ζώνη, που η Κυβέρνηση επεξεργάζεται και που πρέπει να είναι, συμβατή και σύμφωνη, για να μην έχουμε θέμα αντισυνταγματικότητας και με το Συμβούλιο της Επικρατείας.
(ιγ) Σχετικά με τις επεκτάσεις οικισμών : Υπάρχει η δυνατότητα. Σε κάποιον οικισμό, αν κάποιος θέλει σε κάποια περιοχή να επεκτείνει τα όρια του οικισμού, μπορεί να το κάνει, αρκεί να συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τον συγκεκριμένο οικισμό και να υπάρχει η τεκμηρίωση, να δικαιολογηθεί δηλαδή είτε από κίνητρα είτε πληθυσμιακά είτε οικονομικά είτε ως προοπτική με όποια χαρακτηριστικά έχει ο οικισμός. Αυτό ως δυνατότητα υπάρχει, αλλά θα πρέπει να γίνει με πολεοδόμηση.
Από εδώ και εμπρός σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά και όπως προβλέπεται από τον νόμο για τη χωροταξία των 4447/2016, αλλά και με τον ν.4759/2020 προβλέπει μέσα για όλες αυτές τις περιπτώσεις με ποιον τρόπο θα γίνεται και με ποια τεκμηρίωση επιστημονικά η διαδικασία και με προεδρικό διάταγμα στο τέλος οι οριοθετήσεις.
(ιδ) Σχετικά με την ανάγκη διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία και τους Δήμους : Στο πλαίσιο κατάρτισης των Τ.Π.Σ. και Ε.Π.Σ., διά μέσου των οποίων θα οριοθετηθούν, επαναοριοθετηθούν οι οικισμοί, είναι υποχρέωση του μελετητή και ευθύνη και ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης με διαβούλευση να ακουστούν όλοι, με τα πραγματικά τοπικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής, κάθε οικισμού ξεχωριστά και όχι οριζόντια.
Μετά τη σύσκεψη ο Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης δήλωσε τα εξής : « Η Κυβέρνηση έχει όλα τα κατάλληλα εργαλεία και τη θέληση να προχωρήσει στην οριοθέτηση των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, με τρόπο ώστε να μην υπάρξουν επαχθείς συνέπειες για τους συμπολίτες μας και να μην μείνει απέξω κανένα σημείο. Η προστασία της ιδιοκτησίας είναι μέσα στον πυρήνα της φιλελεύθερης σκέψης και άρα αγγίζει ακόμη περισσότερο την παράταξή μας. Η νομοθετική πρωτοβουλία που επεξεργάζεται η Κυβέρνηση για την ρύθμιση της ζώνης Γ είναι μία πολύ θετική εξέλιξη, που την είχαμε προτείνει, εξάλλου, από την πρώτη στιγμή στο αρμόδιο Υπουργείο. Μεγάλο ζητούμενο είναι, στο πλαίσιο κατάρτισης των Τ.Π.Σ. και Ε.Π.Σ. της κάθε περιοχής, να δοθούν οι κατάλληλες ερμηνευτικές οδηγίες προς τους μελετητές και τα όργανα παραλαβής των αντίστοιχων μελετών, για την ενιαία και ορθή εφαρμογή του Π.Δ. ΦΕΚ 194/2025/τ. Δ΄.
Επόμενος στόχος μας είναι η παρακολούθηση σε συνεργασία με τους Δήμους και τα συναρμόδια Υπουργεία, της εξέλιξης αναγνώρισης αλλά και επαναχαρακτηρισμού οδών, στην Κρήτη, ώστε να διαμορφωθούν αναλόγως οι όροι και γραμμές δόμησης εκατέρωθεν των οδών, κάτι που είναι πολύ σημαντικό και σκοπεύω να δρολολογήσω στο επόμενο διάστημα.
Ο πολεοδομικός σχεδιασμός, οι οικισμοί του αύριο, είναι ένα θέμα στο οποίο θα πρέπει να συμμετάσχει όλη η κοινωνία, ώστε να ξεκαθαρίσουμε επιτέλους το τοπίο και να μη δημιουργούνται ευκαιρίες βάσει των οποίων ο καθένας κάνει ό,τι θέλει από την πλευρά του, όπως τον βολεύει και όπως τον συμφέρει και για να μην παίζονται και παιχνίδια. Θα πρέπει το παιχνίδι να είναι καθαρό και καθαροί οι κανόνες για όλη την κοινωνία γι’ αυτούς που θέλουν να επενδύσουν, να χτίσουν μέσα στο χώρο. »
Το άρθρο “Π.Δ για οικισμούς: Τι πρότεινε ο Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης, στον Υπουργό Σταύρο Παπασταύρου και τον Υφυπουργό Νίκο Ταγαρά“, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο CRETA24.
